Chantiluan hoih in thil a thlen lengmang bantukin in minung kan khuaruahning zong hi a thlennak a um theu tawn. Thlen nih hin thancho le thatnak a chuahpi bantukin a tha lomi lei hoih zong in i thlen khaw asi ve tawn. A tu lio caan ah a thleng cuahmah mi thil pakhat cu hringtu pa sinak (fatherhood) hi a si. Vawlei caah Pathian nih a sermi thil pathum an um hna I cucu innchungkhar, khrihfabu le ramuktu cozah an si. Cu lak i abiapi bikmi cu innchungkhar hi a si. Roman empire a rak rawkralnak a ruang a kawlmi nih an chimmi cu innchungkhar ah dinfelnak, upatnak le thianhlimnak a rak thlau caah Rom pennak zong a rak rawk an ti. Israel ram a rak i thennak zong David siangpahrang innchungkhar in a rak i thawk. Ram pakhat le miphun a thatnak cu innchungkhar tha nih an langhter.
American Pew Research Center nih nai te ca an tialmi ah cun hringtu pa siank hi a tleng chin lengmang cang i nihin ni ah hringtu pa loin a thangmi ngakchia a karh tuk cang an ti. Hi nih a langhter mi cu American ram ah Pathian nih a sermi innchungkhar tampi hi an rawk cang ti hi asi. Rom pennak a rak rawk ning lam lei ah kan penh cang maw ti cu ruahloawk tha lo a si. A tu lio American ah ngakchia million 20 leng hi hringtu pa loin an um. Cun, ngakchia million tampi hi an pa le he inn khat ah an um ko nain pa le cawnpiak thithruainak loin an thang chuahmah. Nai hrawng ah sianginn meithal kap a tam ngaimi zoh ah mino tlangval le pa ngakchia hi an si hna. Hringtu pa ngeih lo (fatherlessness) hi zawtnak phun khat si seh law a karh tuk cang caah American nulepa, rampi le cozah nih biatak ngai in (emergency) awpi a hau cangmi sining a si.
- American ah zatuak ah ngakchia 32 (32%) hi nulepa a thenmi fale an si.
- Ngakchia panga ah pakhat, 21%, hi an nule he lawng he a ummi an si.
- Ngakchia 7% hi nulepa innchungkhar tling he a um ko nain an nulepa hi a thium duh lomi (living togerther) an si.
"innchungkhar ah dinfelnak, upatnak le thianhlimnak a rak thlau caah Rom pennak zong a rak rawk"
Innchungkhar ah hringtu pa a ngei lomi fale an karh ning zoh tikah American ram a thatnak le a thawnnak hi a zor ti a lang. Pathian sermi innchungkhar sining a zor tuk cang ti zong a fiang ngai. Pa ngeilo le chawnpiak thithruainak loin a thangmi mino an tam tikah thil tha lo a simi mifir, damiah, ritsi a hmangmi, sifaknak, nupa sualnak a kawlmi (suicide, crime, drug abuse, violence, poverty, sexual perversion) pawl hi khuaruahhar in an karh cang.
Hi thil sining hi a ruang thuk deuh in kan zoh a si ahcun minung tampi nih sertu Pa Pathian kan hngalhning a hman lo caah a si. Hringtu pa a ngei lomi fa nih cun pale dawtnak cu zeitin dah an theih hnga? Vawlei ah taksa in a pa a simi he a um ti, a kal ti, a it ti, a ni ti bal lomi fale caah cun mit in an hmuh bal lomi Pa Pathian theih cu a har tuk mi a si. Vawlei ah bochan awk, upat awk le zohchun awk pa an ngeih lomi fale caah cun mithmuh lo Pathian i bochan, tihzah le dawt cu an caah a har tuk.
"Pathian a bochan i a kan pekmi tuanvo fek tein a nunpi mi hringtu pa, innchungkhar a hruaitu tampi kan miphun nih a herh"
Hringtu pa le hi fale caah sertu Pa Pathian muihmai a keng hmasatu kan si ding a si. Cucu Pathian nih minung a kan ser kaa in a kan pekmi tuanvo a si caah hringtu pa a simi nih kan rian nganbik ah kan i chiah ding a si. Pathian hmai, kan nupi le fale hmai ah kan tling lonak le kan baunak a tampi ko lai nain cucu thlacamnak he Pa Pathian sin ah hal buin kan kal zungzal awk a si. Pa le nih fale zohkhen thithruainak ah fimnak, dinfelnak, dawtnak, zaangfahnak le kilven khawhnak kan ngeih khawh nak hnga Pathian sin hal zungzal kan herh.
Fale nih ca an cawnnak singinn khan le khrihfabu Sunday school tibantuk ah pa an hmuh ti hna lo tikah cathiang nih a kan cawnpiakmi pa sinak (biblical manhood) hi i nunpi ding an ngei tawn lo. Cu ca’h cun, hringtu pa le nih kan fale an nunnak ah hin hmunhma kan ngeih deuh nak hnga kan i zuam ding a si. Hringtu Pa le ni ah pale upat peknak ah innchungkhar pa dirhmun a biapitnak kong ka rak tial. Pathian a bochan i a kan pekmi tuanvo fek tein a nunpi mi pa tampi kan miphun nih a herh caah kan i zuam awk a si. Cu bantuk hringtu pa le tampi kan um ah cun Pathian thluachuah a hmumi miphun kan si ko lai.
Chihchanmi hna:
https://theologicalmatters.com/2018/06/15/demonstrating-god-the-father/
http://www.pewresearch.org/fact-tank/2018/06/13/fathers-day-facts/
