Temhin a Ngamhmi Nupi/Va Tha Kan Duh

Temhin Nuleva

Va tha kan duh ko:

vawlei temhinnak lunglawm tein a cohlan i thawngthabia kha nuleva thitumnak ah i nunpi ding in thimtuahnak a ngeimi.

Na hawi pakhat khat sin in nupi silo le va caah a kawlmi sining pawl (qualities) a chimmi na theih bel teo lai. Lungthin tha, thluak tha, a style mi le aa capo pahmi khi kan kawl ciomi cu an si hna. A si nain, Pathian a zultu hna nunnak ah a herh bikmi pakhat, temhin duhnak lungthin, hi kan philh tawn. Duhfah ngai a lo men lai. A si nain, Khrih kha a muru ah a chia i a thawng mi Khrihfa inchungkhar ser a duhmi caah cun a biapi taktak. Nikhat khat ah pasal/va ngeih te lai ding ka ruah tawn ah hin ka caah cun a biapi chin lengmang in ka hmuh.

Ka hngakchiat lio ah hin zawtnak fak ngai nih a ka tlak i ka upat tik zongah hawi bantuk in tlamtling tein cawlcang kho lo ding tiang a ka si ter. Kum 20 ka si hlan ah hin cun ka tlamtling lo bu hin zeitin dah va tha ka ton ve lai ti hi ka rak ruat bel lo. Nikhat khat ah va ngeih cu ka duh ve nain ka sining ruang ah hin tlangval nih duh khawh lo mi ka si hnga maw ti zong cu a ruah awk ka rak thei lo.

Pum tlamtling lo le zawtnak a ngeimi pawl caah nupi le va ngeih hi a har deuh lawng si loin i thitum hnu zongah then a tam deuh. Focus on Family nih a tialning ah cun, nuleva cung ah zawtnak fak a tongmi hna hi zatuak ah 75% tluk in i thennak lei an panh an ti. Cun, fa tlamtlinglo a ngeimi hna hi zatuak ah 90% nuva sinak in an i then. Minung pawngkam nih inchungkhar chung ah a tlung mi damlonak cung ah kan ngeihmi lungput kha thang ngai in a kan chimh. Lungretheihnak nikhua kan ton caan ah i bawmhchanh le thazaang pek umpi kan chanbau ngaimi hi cu ngaihchia ngai a si. Siarem ngai a silo mi le i biatak a herh mi thil poh hi cu tlik tak kan hmang. Kan nupi-le-va silo le kan fa le cung ah damlonak a tlung tikah “ka rak i ruahchan bel lomi a si” ti tu cu kan rang ngai.

Asiah cun, mi dang nih tlamtlingnak lawng te an kawl lio caan ah kei mah, pumtlamtlinglo nungak, nih va tong ding in cun kai ruahchan ngam hnga maw? A ka thit hlan ah a nun chung damlonak le harnak tong ding in bia a khiah hmasa a hau hnga. A si nain, kei mah duh ning in cun vawlei cu a si fom lo. Mi tampi nih cun lungrethei harsatnak chungah cun an kal duh tung lo.

Nunnak thazaang hi kan i thitumnak ah tling tein um ter kan duh a si ah cun, temhinnak cung ah kan rak ngeihmi lungput le kan sining kha kan tlen a hau. Harnak chung in luatnak lawng te kan rak kawl tawn mi kha kan I hneksak than a hau i Paul nih 2 Korin 12:9 ah a chimmi, thonginn ah a tuarmi chung in luatnak ding a rak nawl lio ah Pathian nih a lehmi, kha kan philh lo a hau. Khrih thawnnak cu kan derthawmnak ah a um ti kha Pathian nih a leh tikah cun Paul nih: “Khrih ruang ah kaa lawm ko; zeicahtiah ka derthawm tikah hin ka thawn a rak si” a ti.

Khrih thawnnak hmanthlak hi kan derthawmnak le harnak chung i kan nunnak ah aa phuang tawn. Khrih thawngtha a karhnak ding ah Pathian nih temhin ding in a kan sawmnak hi cu alkawh lomi a si. Mi cheu nih cun, i nun pi ding ah a si kho loh kan hei ti hlan ah, hremnak phun in kan hmuh. Zei ti kan tahchunh len zongah, a kan chimhmi bia nih langhter a duhmi cu nitin kan tonmi temhinnak hna zoh ah hin a fiang ko. James nih a chimmi, thlarua lei ah a upa mi le a tlamtling mi, si ding in kan kal tikah harnak vialte hi lawmhnak mit in kan hmuh khawh nakhnga caah Khrih nih a rak kan fialmi cu a si. Pathian nih intuarnak cu hrial ding le tlik tak ding in a kan fial bel lo. Khrih zultu kan sinak nun ah a ton zia kan thiam nakhnga ding tu kha a kan duh piakmi a si.

Thitumnak ah cun harnak le temhinnak a um te lai ti cu kan i ruahchan cia cio mi a si ko. A si nain, harnak nih cun kan tonmi hna hi kan caah thatnak a rak si than lengmang ko i caan karlak ah Pathian bia kha kan nunnak ah kan langhter khawh nakhnga dingah fialmi ka si ti kha a kan ruahter than tawn. A mah kha thawngtha a sinak dingah Khrih nih a tuarmi hna hi kan ruah ah cun, nuleva nih zumhtlak tein harnak intuar ti awk ah a rak kan fialmi hi cu thil hme tuk a si. Kan i tuarpi nak thawng in Khrih nih a kan pekmi ruahchannak kha kan langhter a si.

Temhin ding ah a ngamhmi pa, vaat awk a tlakmi, cu hawidang lak ah a cuang ko lai. A thinlung le a nunnak nih Khrih chimmi bia, “keimah nawl si loin nangmah nawl si ko seh” (Luke 22:42), kha a langhter. A nunnak le a inchungkhar cu Pathian pennak ding caah, a mah nuamhnak sawhsawh caah si loin, a hman lai i Pathian nih a fialmi kha zeihmanh a al lai lo. Rom 8:18, “Atu caan I kan inmi temhinnak hi cu hmailei kan sin I phuan a si te laimi sunparnak he cun tahchunh awk tlak ah ka rel lo”, timi lungput hi fek tein aa tleih lai.

Thawngthabia a karnak dingah temhin ding in a kan sawmnak hi tling deuh in thei usih law cu tlik tak ti loin a sin tu ah i pekchanh ka duh deuh ko hnga—abikin lungrethei harsatnak kan ton te ding a fiang bak ko mi inchungkhar dirh ding in kan i timh tikah. Temhinnak thawng in Khrih kha tling tein kan theih khawh nakhnga le a thatnak kan temh ve nak dingah cun lunglawm tein hmailei ah kal hna usih.  

Note: Desiring God ah Marylynn Johnson nih a tialmi lehmi a si.